Het Humaan Papillomavirus

Misschien heb je al eens eerder van dit virus gehoord. Zowel vrouwen als mannen komen tijdens hun leven in aanraking met HPV.1 Maar wat is HPV precies en hoe vaak komt het voor? Hieronder vind je antwoord op deze en andere vragen.
hpv baarmoederhalskanker

HPV kan leiden tot ...

Penis-
kanker

Anus-
kanker

Mond- en
keelkanker

Genitale
wratten

Baarmoederhals-
kanker

Vulva- en
vaginakanker

Wat is HPV?

HPV staat voor humaan papillomavirus. 80-90% van de mensen raakt in zijn of haar leven besmet. Meestal ruimt je lichaam het virus binnen twee jaar op, maar niet altijd.1

Wat zijn de gevolgen?

Wanneer je lichaam HPV niet opruimt, kan het kanker
veroorzaken aan de:

  • Anus
  • Baarmoederhals (ook wel cervix)
  • Mond en keelholte
  • Penis
  • Vagina
  • Vulva

Meestal komen deze kankers pas op latere leeftijd voor, maar baarmoederhalskanker komt bij vrouwen vaak al tussen de 30 en 35 jaar voor. HPV kan ook genitale wratten of wratten op de stembanden of in de luchtwegen (ook wel larynx of trachea papillomen) veroorzaken.1,2

hpv besmetting

80-90% van de mensen krijgt eens in zijn of haar leven met een HPV infectie te maken.1

hpv type
> 170 HPV typen zijn bekend. Sommige daarvan kunnen kanker of genitale wratten veroorzaken.2

Hoe krijg ik HPV?

HPV wordt meestal door seksueel contact overgedragen. Het kan gebeuren tijdens vaginale, anale of orale seks, maar ook door huid-op-huid contact tijdens seks. Het virus is zeer besmettelijk. Genitale wratten kun je zelfs krijgen door dezelfde handdoek te gebruiken als iemand die besmet is met HPV.1,3

Loop ik een risico?

Iedereen kan besmet raken met het virus. Sommige mensen hebben een grotere kans op ziekte door HPV.2,4,5 Hieronder vallen bijvoorbeeld:

  • Mensen met een verminderde afweer
  • Mannen die seks hebben met mannen (MSM)
  • Mensen met hiv
  • Vrouwen met een voorstadium van baarmoederhalskanker (CIN2-3)
  • Mensen met veelvuldige en wisselende seksuele contacten
  • Mensen die roken

Vaste partner en tóch HPV?

Meestal ruimt je lichaam het virus op, maar HPV kan ook slapend in je lichaam aanwezig zijn. Het wordt dan niet gedetecteerd door een HPV-test, maar kan wel later actief worden.7

60% kans dat je tijdens seks met een besmet persoon wordt geïnfecteerd met HPV.2

Condooms beschermen niet volledig tegen een HPV-infectie.1

Wat zijn de symptomen?

In de meeste gevallen merk je niets van een HPV-besmetting en ruimt het lichaam HPV vanzelf op. Als dit niet gebeurt kan de infectie lijden tot kanker of wratten. De eerste symptomen hiervan kunnen zijn:
  • Bij kanker: een branderig gevoel, bloedingen, pijn en afwijkingen aan anus, penis, schaamlippen en in de mond- en keelholte.1,2
  • Bij wratten bij de geslachtsorganen:
jeuk en irritatie in dit gebied.2
  • Bij wratten op de stembanden of in de luchtwegen: ademhalingsproblemen.2

1600 mensen met kanker door HPV per jaar

Bijna 1200 vrouwen en bijna 400 mannen per jaar in Nederland ontwikkelen kanker door het virus. Daarvan sterven ongeveer 650 mensen.7

36.000 diagnoses genitale wratten

Jaarlijks zijn er ongeveer 17.000 gevallen van genitale wratten bij vrouwen en 19.000 gevallen van genitale wratten bij mannen.3

Hoe kan ik mezelf beschermen?

Je kunt drie dingen doen om je te beschermen tegen de gevolgen van HPV:1

  • Meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (alleen voor vrouwen)
  • Condoomgebruik tijdens de seks
  • Vaccinatie

* Condooms beschermen niet volledig tegen een HPV-infectie.

Bescherm jezelf

Vaccinaties zijn rond de 90% effectief

De vaccinaties zijn rond 90% effectief tegen een infectie met HPV-typen die in het vaccin zitten.1

Referenties

  1. RIVM, HPV , geraadpleegd maart 2025
  2. Gezondheidsraad, HPV vaccinatie tegen HPV , maart 2025
  3. RIVM, Genitale wratten , geraadpleegd maart 2025
  4. LCI, Richtlijn HPV vaccinatie , geraadpleegd maart 2025
  5. Kanker.nl, HPV en baarmoederhalskanker, geraadpleegd maart 2025
  6. RIVM, HPV: feiten en cijfers, geraadpleegd maart 2025
  7. RIVM, Baarmoederhalskanker, geraadpleegd maart 2025